همهی ما در استانداردها و مدارک فنی یا کتابها و مقالات، بارها مخففها را دیدهایم و با معانی و کاربردشان آشنا هستیم. من در ادامه تلاش کردهام چند تایی از آنها را دقیقتر بررسی کنم.
پیش از هر سخنی، گفتن این نکته لازم است که acronym که به آن سرنام یا سرواژه یا مخفف میگویند با abbreviation که با نامهای کوتهنوشت یا اختصار یا مخفف خوانده میشود، متفاوت است. هردوی اینها کوتاهشدهی یک کلمه یا عبارت هستند اما تفاوت در اینجاست که abbreviation بخشی از واژهی اصلیست مانند USA یا .Dr درحالیکه acronym معمولاً از حروف اول یک عبارت تشکیل میشود و خودش واژهی جدیدی محسوب میشود مانند UNESCO یا Laser یا Radar که مثلاً رادار به معنای Radio detection and ranging است.
تصویر زیر گویاست.
و اما برسیم به اصل مطلب…
.e.g از exempli gratia لاتین گرفته شده و به معنای بعنوان مثال است.
.i.e از id est لاتین مشتق شده و معنایش بعبارت دیگر (میتوان گفت که) است.
.viz در معنای به نامِ یا نامیده میشود بهکار میرود و برگرفته از videlicet لاتین است.
.etc از et cetera لاتین میآید و معنایش و غیره یا و موارد مشابه است.
دو نماد مهم:
& نشانهای معروف که به جای حرف ربط “و” بهکار میرود و Ampersand خوانده میشود.
§ نشانهای که از دو S که انگار روی هم قرار گرفتهاند درست شده و برای اشاره به سکشن یا پاراگراف شمارهدار یک متن کاربرد دارد. این نشانه چندین نام مختلف دارد که معروفترینشان section sign است اما با نامهای section symbol, section mark, double-s هم به آن اشاره میشود. اگر در متنی که مینویسید میخواهید آن را تایپ کنید از Alt+0167 استفاده کنید.
دو نکتهی مهم:
۱- در بسیاری از کشورها برای نشان دادن اعشار از نقطه استفاده میشود (مانند ۳.۱۴) در حالیکه در برخی از کشورها بر اساس استاندارد ISO 1000 که از سال ۲۰۰۹ با ISO 80000 جایگزین شده است، از ویرگول (کاما) استفاده میشود (مانند ۳,۱۴)
۲- برای ذکر تاریخ بهتر است از ترتیب روز، ماه و سال استفاده شود مثلاً ۸Oct. 2021 اگرچه میتوان این تاریخ را بصورت ۸/۱۰/۲۰۲۱ هم نوشت اما باید به یاد داشته باشیم که آمریکاییها همین تاریخ را بصورت ۱۰/۸/۲۰۲۱ مینویسند یعنی اول ماه را میآورند و سپس روز را.
پینوشت توصیه شده است که از .etc در مدارک فنی و اسپکها استفاده نشود به دو دلیل: نخست آنکه این احساس به خواننده دست میدهد که نویسنده یا حوصله نداشته مثالهای دیگری را ذکر کند و یا اینکه اطلاعاتش ناقص یا اندک بوده است. دلیل دوم آن است که استفاده از این مخفف ممکن است خواننده را سردرگم کند و راه را برای تفسیرهای نادرست هموار نماید.