قرار است با مطرح کردن چند پرسش و پاسخ، از نمودار آهن-کربن هم یادی بکنیم.
آماده هستید؟
شروع شد…
آهن آلفا و گاما داریم چرا آهن بتا نداریم؟
همانطور که می‌دانید سه حرف اول الفبای یونانی، آلفا و بتا و گاما هستند. وقتی ساختار آهن در اواخر قرن نوزدهم کشف شد، دانشمندان به‌خاطر اینکه آهن در دمای ۷۷۰ درجه سانتیگراد، خاصیت مغناطیسی خود را از دست می‌داد، این فرضیه را مطرح کردند که آهن دارای ساختار جدیدی می‌شود و آن را آهن بتا (Beta Iron) نامگذاری کردند که بعدها اثبات شد چنین ساختاری وجود ندارد.
فریت و آستنیت و پرلیت و مارتنزیت بر چه اساسی نامگذاری شده‌اند؟
فریت از ریشه‌ی Ferrum لاتین گرفته شده که ریشه‌ی واژه‌های مختلفی است که به آهن اشاره می‌کنند.
آستنیت به افتخار یک متالورژ انگلیسی به نام Sir William Chandler Roberts-Austen نامگذاری شده است که در سال ۱۸۴۳ میلادی به دنیا آمد و در ۱۹۰۲ میلادی درگذشت.
پرلیت از واژه‌ی Pearl به معنی مروارید گرفته شده به‌خاطر درخشش مروارید مانندش و شکل ظاهری ساختارش.
لدبوریت برای بزرگداشت یک متالورژیست آلمانی به نام Karl Heinrich Adolf Ledebur نامگذاری شده است که آن را در سال ۱۸۸۲ میلادی کشف کرد.
مارتنزیت به افتخار یک آلمانی دیگر به نام Adolf Martens نامگذاری شده است که بین سالهای ۱۸۳۷ تا ۱۹۱۶ میلادی زندگی می‌کرد. جالب است بدانید تخصص اصلی جناب مارتنس، آزمونهای مکانیکی مواد بود و در این مورد کارهای زیادی انجام داده است. حتی یک روش سختی سنجی به نام خودش هم دارد که استاندارد هم شده است. اگر علاقه داشتید در مورد او و فعالیتهایش بیشتر بدانید، می توانید یک فایل از اینجا دانلود کنید.
بینیت برای قدردانی از یک شیمیدان آمریکایی به نام E. C. Bain نامگذاری شده است.
سوربیت برای بزرگداشت زمین‌شناس انگلیسی یعنی آقای Henry Clifton Sorby انتخاب شده است که پدر متالوگرافی هم نامیده می‌شود.
سمنتیت از واژه‌ی انگلیسی Cement گرفته شده که در اینجا به معنای عاملی است که چیزها را به هم می‌چسباند و پس از آن مصطلح شد که Osmond و Werth اثرشان به نام “Cell-Theory” را در سال ۱۸۸۵ منتشر کردند.
ساختار ویدمنشتاتن در سال ۱۸۰۸ به خاطر تشخیص این الگو توسط Count Alois von Beckh Widmanstätten که در وین کار می‌کرد، نامگذاری شد. البته ۴ سال پیش از او، یک انگلیسی به نام William (Guglielmo) Thomson همان یافته‌ها را منتشر کرده بود و به همین دلیل، به این الگوی ساختاری، Thomson structure هم گفته می‌شود.
نکته ۱- نامهای فریت، آستنیت، پرلیت، اوتکتوید و مارتنزیت همگی در فاصله‌ی ۱۸۹۰ تا ۱۹۰۳ توسط ۲ نفر پیشنهاد داده شده‌اند: یک آمریکایی به نام Henry Marion Howe و یک فرانسوی به نام Floris Osmond
نکته ۲- آقای Howe برای مارتنزیت نام هوشمندانه‌ی hardenite را پیشنهاد داده بود ولی نام پیشنهادی Osmond که مارتنزیت بود، مصطلح شد.
نکته ۳- حالا که این‌همه از ساختارها صحبت کردیم، خالی از لطف نیست نگاهی به نمودار آهن-کربن هم بیندازیم.
ما با خطوط A1 و A3 در این نمودار آشنا هستیم اما بد نیست بدانیم خطوط A0 و A2 هم وجود دارند که اولی دمای تغییر خاصیت مغناطیسی سمنتیت را نشان می‌دهد و دومی همان دمای کوری یا ۷۷۰ درجه سانتیگراد است که اشاره به دمای تغییر خاصیت مغناطیسی آهن دارد و به افتخار Pierre Curie فیزیکدان معروف فرانسوی نامگذاری شده است.
