گاهی نوشتن فقط یک کتاب، درایو کردن فقط یک فرمول و یا حتی کشیدن فقط یک نمودار برای نامدار شدن و جاودانه ماندن کافیست.
یکی از این ناموران که بسیاری از موادیها نامش را شنیدهاند، مارسل پوربه (Marcel Pourbaix) شیمیدان روسیالاصل بلژیکی است که همگان او را با نمودارهای پوربه (Pourbaix Diagrams) به یاد میآورند.
جناب پوربه که در سال ۱۹۰۴ به دنیا آمد و در سال ۱۹۹۸ در سن ۹۴ سالگی درگذشت، نموداری ارائه داد که شامل تمام نیم واکنشها و تعادلهای مهم بوده و بنابراین یک روش راحت برای خلاصهسازی فرآیندهای اکسایش-کاهش (اکسیداسیون-احیا) است.
نمودار پوربه ساده شده، مناطق “مصونیت”، “خوردگی” و “غیر فعال بودن” یا immunity و corrosion و passivity را نشان می دهد. اگر بخواهم بیشتر توضیح بدهم…
فکر نمیکنم نیاز به توضیح بیشتری باشد چون اگر بخواهم به اصل یک تصویر = هزار کلمه وفادار باشم، تصویر زیر که آن را از کتاب Introduction to Corrosion Science by:E. McCafferty برداشتهام و نمودار پوربه آهن را نشان میدهد، خود به اندازهی کافی گویاست.
پینوشت ۱ پوربه (البته با تلفظی متفاوت) یک نام ایرانی هم هست که معنایش پسر خوب و نيك است.
پینوشت ۲ از امین اعتمادمقدم عزیز که جرقهی نوشتن این نوشتار بود، سپاسگزارم.